Wielu amatorów (i nie tylko) sportu napotyka podczas swojej przygody z aktywnością nie do końca zrozumiałe słowa lub wyrażenia. Doprowadza to często do używania niektórych z nich w niekoniecznie odpowiednim momencie lub formie. W naszym słowniczku postaramy się przybliżyć znane i nieznane zwroty i zagadnienia. Niektóre oczywiste, a inne wręcz przeciwnie.

Sprawdź: A i B

Kolej na C!

CamelBak – amerykańska firma, znana głównie jako producent plecaków z systemem nawadniającym. Sztandarowym produktem firmy są plecaki wyposażone w specjalistyczne bukłaki. Picie odbywa się przez specjalną rurkę zakończoną ustnikiem. Pozwala to na picie bez potrzeby zdejmowania plecaka, a także minimalizuje użycie w tej czynności rąk. Plecaki ze względu na swoje zalety zyskały popularność u żołnierzy i sportowców.

Firma istnieje od 1989 roku. Jej siedziba mieści się w Petaluma w Kalifornii. Hasło firmy CamelBak to: "Hydrate or Die" - "Nawadniaj się lub Giń".

Centyl – liczba w przedziale od 1 do 100. Wskaźnik, który określa miejsce badanego osobnika w relacji do osiągnięć innych. Jeżeli osoba badana osiągnie centyl 60, oznacza to, że 60% badanych ma gorsze wyniki od niej. Metoda centyli jest szeroko wykorzystywana podczas selekcji do sportu wyczynowego.

CEP – producent opasek i skarpet kompresyjnych (uciskowych)

Chip – czujnik będący częścią systemu służącego do pomiaru czasu, dzięki któremu zawodnik po wbiegnięciu na metę ma zmierzony czas. Obecnie stosowany prawie we wszystkich biegach masowych.

Choroba wysokościowa (górska) – zespół objawów, których przyczyna jest hipoksja wywołana obniżonym ciśnieniem cząstkowym tlenu w powietrzu oddechowym. Może mieć charakter ostry, już po kilku godzinach pobytu na wysokości 3000 - 4000 m n.p.m. i objawiający się szybkim meczeniem się, zwrotami głowy, nadmierną wentylacją płuc, zaburzeniami rytmu oddechowego oraz przyspieszeniem akcji serca (ustępującym szybko po podaniu tlenu( lub przewlekły, związany prawdopodobnie z nadmierną reakcja przystosowawcza (np. zwiększenie liczby erytrocytów z hematokrytem przekraczającym 80% (norma u kobiet wynosi 36-45 %, a u mężczyzn 40-54 %). Chorobie górskiej zapobiega stosowanie skafandrów wysokościowych, aparatów tlenowych, a także wstępna aklimatyzacja. Podatność na tę chorobę i jej przebieg zależy od indywidualnej wrażliwości człowieka.

Chód – forma cyklicznego ruchu lokomocyjnego będącego efektem pracy mięśni. Obok biegu, jest on podstawowym środkiem naturalnego przemieszczania się człowieka. Charakterystyczny dla chodu jest stały kontakt z podłożem przynajmniej jednej stopy. Chód jest zaliczany do konkurencji sportowej. Może występować także, jako forma treningu lub forma zajęć rekreacyjnych.

Cooper test (test Coopera) – Próba wysiłkowa opracowana przez amerykańskiego lekarza Kennetha H. Coopera na potrzeby armii USA (1968 rok). Polega na przebiegnięciu jak najdłuższego dystansu w ciągu 12 minut. Test przeprowadza się na bieżni lekkoatletycznej, na której oznacza się 50 metrowe odcinki. Przebiegnięty dystans zapisuje się z dokładnością do 20 - 30 metrów. Uzyskane wyniki rozpatruje się na tle norm sprawnościowych dla określonych grup wiekowych.

Płeć	Grupy wiekowe i minimalne dystanse w metrach						Wynik
	15-19	20-29	30-39	40-49	50-59	60 i więcej
	poniżej dystansu z oceny słabej						bardzo słaby
mężczyzna	2200	2100	2100	2000	1850	1600	słaby
kobieta	1900	1800	1700	1600	1500	1350
mężczyzna	2500	2400	2300	2200	2100	1900	zadowalający
kobieta	2100	1900	1900	1800	1700	1550
mężczyzna	2750	2600	2500	2450	2300	2100	dobry
kobieta	2300	2100	2000	2000	1900	1700
mężczyzna	3000	2800	2700	2600	2500	2400	bardzo dobry
kobieta	2400	2300	2200	2100	2000	1900
mężczyzna kobieta	powyżej dystansu z oceny bardzo dobrej						doskonały

Cross (przełaj) – trening lub start w zawodach w urozmaiconym terenie.

CrossFit – program treningu siłowego i kondycyjnego, który opiera się na wzroście dziesięciu najważniejszych zdolności siłowych. Podczas ćwiczeń rozwija się siłę i masę mięśni, aby wzmocnić siłę ruchu mięśni.

Cyklografia – najprostszy i najstarszy sposób fotograficznej rejestracji torów ruchu poszczególnych części ciała podczas wykonywania ćwiczeń w przyciemnionym pomieszczeniu. Na wybranych punktach ciała ćwiczącego umieszcza się małe elementy świecące, których ruch rejestruje się za pomocą aparatu fotograficznego.

Cykl olimpijski – okres czteroletni w trakcie, którego tempo rozwoju wyników w większości dyscyplin sportowych wykazuje swoista tendencje. Wyraża się ona wyraźną progresją wyników w roku olimpijskim i zmniejszeniem się tempa przyrostu wyników w latach między igrzyskami olimpijskimi. Związany jest on przede wszystkim z rolą, jaka odgrywają w ruchu sportowym igrzyska olimpijskie.

Cykl treningowy – czas, w którym realizowane są konkretne zadania określone kolejnością pracy i odpoczynku oraz kolejnością akcentów treningowych. Cały proces treningowy zbudowany jest z cykli:

1. 1. Mikrocykle - krótkie, trwające zwykle 1 tydzień

2. Mezocykle - średnie, trwające zwykle ok 1 miesiąca

1. 3. Makrocykle – długie, trwające pół roku, rok lub nawet kilka lat

„Czwórka” (mięsień czworogłowy) - Mięsień czworogłowy uda oddziałujący na staw biodrowy oraz na staw kolanowy. Jest głównym prostownikiem podudzia, które nie tylko silnie prostuje, ale także pełni rolę stabilizującą dla stawu kolanowego (np. podczas biegu, pochłanianie wstrząsu związanego z uderzeniem pięty o podłoże). Dodatkowo wspomaga mięsień biodrowo-lędźwiowy w zgięciu uda w stawie biodrowym.